Nierfalen

Bij nierfalen is er sprake van een probleem met de nierfunctie van uw dier. Nierfalen is een symptoom wat veroorzaakt kan worden door een aantal verschillende aandoeningen.

Functie van de nieren:

  • Regulatie van de vochthuishouding
  • Regulatie van de zouthuishouding
  • Regulatie van de bloeddruk
  • Ondersteuning in aanmaak rode bloedcellen
  • Filteren van afvalstoffen uit het bloed
  • Aanmaak van bepaalde hormonen
  • Regulatie van de botstofwisseling

Wanneer de nieren niet goed functioneren kan dus een verstoring van bovenstaande processen ontstaan.

Acuut nierfalen

Het niet goed functioneren van de nieren kan een heel acuut (snel) optredend proces zijn, bijvoorbeeld ten gevolge van infectie of een vergiftiging. Indien er tijdig een diagnose wordt gesteld en een behandeling wordt gestart, kan het zo zijn dat de nieren zich nog helemaal of grotendeels herstellen en dat uw hond geen nierpatiënt blijft.

Chronisch nierfalen

Echter, er zijn ook een hele hoop andere afwijkingen en ziektes bij de hond die blijvende nierschade veroorzaken. We spreken echter pas van chronisch nierfalen indien over een langere periode (>3 maanden) is aangetoond dat er verminderd functioneren van de nieren plaatsvind. Vaak is het dan ook zo dat de beschadiging die is ontstaan in de nieren, blijvend is.

Het aan ons dierenartsen de taak om samen met u, de ziekte van uw hond zo stabiel mogelijk te houden in de hoop dat uw hond een zo lang mogelijke goede kwaliteit van leven heeft

Oorzaken van nierfalen

Waarom er schade aan de nieren ontstaat kan heel veel verschillende oorzaken hebben. Dit kan leiden tot acuut of chronisch nierfalen zoals boven beschreven. De meest voorkomende oorzaken van nierproblemen zijn:

  • Infecties in de nieren/urinewegen (nierbekkenontsteking)
  • Infecties elders in het lichaam (baarmoederontsteking, prostaatontsteking)
  • Infecties met (buitenlandse) parasieten (leishmania, leptospirose etc)
  • Vergiftigingen
  • Kanker in de nieren
  • Autoimmuunziekten
  • Hormoonziekten (b.v. suikerziekte)
  • Hoge bloeddruk (hypertensie)
  • Stenen in de plasbuis of afvoerende urineweg van nier naar blaas
  • Aangeboren afwijkingen van de nieren (PKD, Amyloidose, Fanconi etc).

Sommige van deze aandoeningen zijn goed te behandelen en hebben een goede prognose, waarbij het voor andere aandoeningen misschien veel ongunstiger is. Daarom is het goed zo exact mogelijk na te gaan waar het nierprobleem door is ontstaan.

Aanwijzingen / symptomen voor verminderde nierfunctie:

  • Veel drinken
  • Veel plassen
  • Vermageren
  • Slechte eetlust
  • Braken
  • Lusteloosheid
  • Plotseling acuut ziek zijn.

Het functioneren van de nieren kan op een aantal verschillende wijzen worden onderzocht. Vaak is dit één of een combinatie van de volgende onderzoeken:

Urine onderzoek

We bepalen de concentratie van de urine, het eiwitgehalte in de urine en de aanwezigheid van suiker, rode bloedcellen of ontstekingscellen. Op deze manier kunnen we wat zeggen over de filterfunctie van de nier en de mogelijke aanwezigheid van een infectie. Het eiwitgehalte in de urine geeft ons meer zich in de eventuele prognose van de nieraandoening

Bloedonderzoek

Middels bloedonderzoek kunnen we ook een indruk krijgen van de filterfunctie van de nier. We bepalen hiertoe het ureum, creatinine en SDMA gehalte. Tevens zegt bloedonderzoek iets over de zouthuishouding en de vochtbalans van uw huisdier, alsmede over een eventueel aanwezige infectie.

Wanneer het creatinine gehalte (blijvend) verhoogd is zegt dit dat er sprake is van minimaal 25-50 % verlies van de nierfunctie.

Het creatinine gehalte is echter niet een waarde waar we alleen op moeten varen. Creatinine kan ook verhoogd zijn door andere processen in het lichaam zoals:

  • Uitdroging
  • Blokkade in de plasbuis
  • Gaatje in de blaas/urinewegen
  • Spierafbraak
  • Veranderingen in de bloeddruk

Het zou dan zo kunnen zijn dat er (gelukkig) helemaal geen sprake is van nierfalen. Dit is dan ook de reden dat we het bloedonderzoek combineren met de overige onderzoeken die hier genoemd staan om een zo compleet mogelijk beeld te krijgen.

Bloeddrukmeting

Een verhoogde bloeddruk kan de oorzaak zijn van een beschadiging in de nieren, daarom wordt ook de bloeddruk gemeten.

Echografisch onderzoek

Het echografisch onderzoek is een manier waarop we de nieren en de urine wegen in beeld kunnen brengen. Op die manier kunnen we een inschatting maken van de beschadiging van de nier en aanwezigheid van eventuele andere afwijkingen in de urinewegen.

Nierbiopt

In overleg met u kan er besloten worden om een biopt van de nieren te nemen en op te sturen naar de patholoog voor verder onderzoek. Deze kan vaak exacter zeggen wat het ziekteproces is dat zich in de nieren afspeelt. Het nierbiopt wordt genomen onder echogeleiding. Vooraf aan deze ingreep zal de bloedstolling van uw dier worden gecontroleerd om het risico op bloedingen of complicaties zo klein mogelijk te laten zijn. Het nemen van een nierbiopt gebeurt onder lichte sedatie (roesje) zodat we zeker zijn dat het dier goed stil ligt bij de biopsie.

Behandeling

  • Stoppen van potentiëel schadelijke medicatie voor de nieren
  • Antibiotica (indien het een infectie betreft)
  • Medicatie die het eiwitverlies via de nier remt (ACE remmers / Semintra)
  • Medicatie die de bloeddruk stabiel houd
  • Medicatie die de hoeveelheid afvalstoffen in het bloed reguleert (fosfaat binders)
  • Ondersteunende voeding (het zogenaamde nierdieet)

Soms is het nierfalen zo ernstig of acuut dat het nodig kan zijn dat we uw huisdier een aantal dagen opnemen bij ons in de kliniek. Vaak is dit voor een infuustherapie waarbij de nieren worden gespoeld.

Monitoring

Met name wanneer er bij uw huisdier chronisch nierfalen is vastgesteld is het belangrijk om de ziekte goed te monitoren. De situatie kan in de loop der tijd veranderen en aanpassen van medicatie of toevoegen van medicatie kan daarom noodzakelijk zijn. In overleg met uw dierenarts zal de frequentie van de controles en de uitgebreidheid daarvan worden vastgesteld.