Nierfalen
Nierproblemen zijn veelvoorkomend bij katten. Meestal betreft het oudere katten, maar ook bij jonge katten kan een nierprobleem voorkomen door een erfelijke oorzaak.
Waarom zijn de nieren belangrijk?
De nieren hebben 5 belangrijke functies:
- Filteren van afvalstoffen uit de bloed.
- Regulatie van zouten in het bloed.
- Productie van een stofje dat de aanmaak van rode bloedcellen stimuleert.
- Regulatie van de bloeddruk.
- Productie en concentratie van de urine.
Nierfalen ontstaat wanneer de functie van de nieren tekort schiet. Een nier heeft veel reservecapaciteit en we merken pas klachten als meer dan 75% van de nierfunctie is verdwenen. De nieren filteren normaal gesproken afvalstoffen uit het bloed zodat deze met de urine worden uitgeplast. Als de nieren niet goed functioneren, worden deze stoffen verminderd gefilterd en blijven dus achter in de bloedbaan. Gevolg hiervan is dat de kat zich als het ware zelf vergiftigt.
Verschijnselen
De verschijnselen variëren per kat. Bij acuut nierfalen zien we vaak een plotseling ziek dier dat snel achteruit gaat. Bij chronisch nierfalen zijn de dieren vaak al langere tijd aan het kwakkelen. Verschijnselen die u kunt waarnemen zijn:
- lusteloosheid
- vermageren
- slecht eten
- braken
- veel drinken en veel plassen
- verlies van vachtconditie
- stinken uit de bek
- uitdroging
Diagnostiek
- Urine onderzoek
Urine onderzoek kan ons een eerste aanwijzing geven voor het bestaan van een nierprobleem. De urine wordt onderzocht op een mogelijke blaasontsteking. Daarnaast wordt de concentratie van de urine bepaald. Nieren die slecht functioneren concentreren de urine minder goed. Ook wordt gekeken naar de hoeveelheid eiwit in de urine omdat dit wat zegt over de filtercapaciteit van de nieren. Nieren waarvan de filters kapot zijn laten te veel eiwitten door wat kan leiden tot grote hoeveelheden eiwitverlies in het lichaam.
- Bloedonderzoek
Met bloedonderzoek wordt het ureum- en creatininegehalte bepaald. Dit zijn de gifstoffen die normaal gesproken door de nieren zouden moeten worden gefilterd. Pas bij verlies van meer dan 75% van de nierfunctie gaan deze waardes in het bloed stijgen. De hoogte van deze waardes maakt het mogelijk om het dier in te delen in een bepaald stadium nierfalen en hier de behandeling op toe te spitsen. We kunnen tegenwoordig ook een test in eigen lab die in een eerder stadium nierfalen kan opsporen.
Daarnaast kan met bloedonderzoek het gevolg van eiwitverlies worden vastgesteld en eventueel aanwijzing worden gevonden voor een mogelijke infectie die geleid heeft tot nierfalen.
- Echo van de nieren en blaas
Een echo van de nieren geeft informatie bij een eventuele erfelijke afwijking of een niertumor. Er wordt daarnaast gekeken naar de schors/mergverhouding en de grootte van de nieren. De blaas wordt beoordeeld op de aanwezigheid van steentjes en gruis.
- Hier ziet u een nier met een aangeboren afwijking bij de kat. Er is hier sprake van PKD: cystes, d.w.z. holtes met vocht, in de nieren.
De functie van de nieren is mede afhankelijk van de bloedtoevoer van de nieren en de bloeddruk die er heerst in het vaatbed. Daarnaast hebben de nieren zelf ook een functie in de regulatie van de bloeddruk. Een verhoogde bloeddruk kan leiden tot een verhoogde druk in de nieren en daardoor het kapotdrukken van de cellen in de nier waardoor deze niet meer goed functioneren.
Therapie en monitoring
Met name de monitoring van katten met nierfalen is erg belangrijk. Alleen dan is het mogelijk om tijdig in te spelen op veranderingen en in te grijpen zodat de progressie van de ziekte wordt geremd. Onderstaande therapiëen worden niet bij alle katten toegepast. Er wordt toegespitst op de behoefte van iedere individuele kat en het stadium van nierfalen waarin de kat zich bevindt.
Infuustherapie / dialyse
Bij ernstig nierfalen kan ervoor gekozen worden de kat gedurende 24-72 uur te spoelen. Uw kat wordt hiervoor opgenomen in onze kliniek en krijgt een infuus. Geforceerd worden de nieren gespoeld. Na 24 uur wordt opnieuw bloed genomen om de mate van verbetering vast te stellen. Aan de hand hiervan wordt besloten of langer spoelen noodzakelijk is. Eventuele afwijkingen in zoutgehaltes (natrium, kalium) kunnen met dit infuus worden gecorrigeerd.
Aanpassing dieet
Belangrijk is dat de kat overstapt op een nierdieet. Dit dieet is speciaal geschikt voor katten met nierfalen. Het bevat minder zouten, minder fosfaat en minder eiwit. Voeding is verkrijgbaar in brokjes, vlees of brokjes in saus.
Medicatie
- Bloeddrukverlagers bij een verhoogde bloeddruk.
- Fosfaatremmers. Deze kunnen worden gegeven bij een te hoog fosfaatgehalte in het bloed. Echter nierdiëten houden hier meestal ook al rekening mee.
- Antibraakmiddel, tegen evt. braken en tegen de misselijkheid.
Monitoring bestaat uit de volgende onderzoeken, die afhankelijk van de ernst elke 3-6 maanden herhaald worden:
- Ureum en creatinine gehalte in het bloed.
- Hoeveelheid eiwit in de urine.
Nierfalen is helaas niet te genezen. Het proces is echter wel te vertragen en we kunnen er met bovenstaande therapiëen voor zorgen dat het leven van uw kat zo aangenaam mogelijk is.